Nisan 2021 | Sayı 13
İŞTE HAFTANIN ÖNEMLİ HABERLERİ
Sosyal Güvenlik Kurumu (“SGK”) Kod 29’da Yapılan Yeni Kod Düzenlemesi
“Kod 29” olarak bilinen işten çıkış kodu ile, işveren işçiyi “ahlak ve iyi niyet kurallarına uymama” sebebiyle işten çıkarabiliyordu. Bu kod, özellikle pandemi döneminde ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan davranışları tek tek ele almadığı için hangi hareketlerin bu kapsama gireceği konusunda belirsizliğe yol açmıştı. Bu itibarla SGK, 8 Nisan 2021 tarihinde resmî sitesinde yaptığı duyuruda, SGK genelgesinde yapılan değişiklik ile ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan hallerin tamamı için ayrı ayrı kodlar belirlendiğini açıklamıştır.
Yeni düzenleme ile, ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan davranışlar “Kod 29” gibi tek bir grup altında toplanmak yerine, Kod 42’den Kod 50’ya kadar tek tek özel olarak sayılmıştır. Örneğin, “Kod 43” işçinin, işveren yahut onun aile üyelerinden birinin şeref ve namusuna dokunacak sözler sarf etmesini düzenlerken; “Kod 49” işçinin yapmakla ödevli bulunduğu görevleri kendisine hatırlatıldığı halde yapmamakta ısrar etmesini düzenlemektedir.
E-Skuter Yönetmeliği Yayımlandı
Elektrikli Skuter Yönetmeliği, 14 Nisan 2021 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Yönetmelik hükümleri kapsamında son yıllarda popüler olan elektrikli skuter (e-skuter) kullanımına dair kurallar, paylaşımlı e-skuter işletmeciliği faaliyetleri ve hizmet üretenler ile hizmetten yararlananların hak, yükümlülük ve sorumlulukları düzenlenmektedir.
E-skuterin; ayrı bisiklet yolu veya bisiklet şeridi varsa taşıt yolunda sürülmesi, otoyol, şehirler arası karayolları ve azami hız sınırı 50 km/s üzerinde olan karayollarında sürülmesi, yaya yollarında sürülmesi, kamu nizamını bozacak, özel mülkiyeti ihlal edecek ve yayalar, engelliler veya hareket kısıtlılığı olan kişilerin güvenli ve bağımsız hareketlerini, araç ve yaya trafiğini engelleyecek şekilde park edilmesi yasaklanmıştır.
Bunun yanı sıra Yönetmelik ile, paylaşımlı e-skuter işletmeciliği faaliyetinin, sadece yetki belgesi ve paylaşımlı e-skuter izni alan gerçek veya tüzel kişiler tarafından yapılacağı düzenlenmiştir. Paylaşımlı e-skuter faaliyeti kapsamında yetki belgesine sahip olanlar, sadece izin aldıkları belediye/bölge sınırları içerisinde sürdürmeli ve 15 yaşını bitirmemiş olanlara hizmet vermemelidir.
Rekabet Kurumu’ndan Google’a 296 Milyon TL İdari Para Cezası!
Google Reklamcılık ve Pazarlama Ltd. Şti., Google International LLC, Google LLC, Google Ireland Limited ve Alphabet Inc.’ten oluşan ekonomik bütünlüğün, genel arama hizmetleri pazarında hakim durumu kötüye kullanarak yerel arama ve konaklama fiyatı karşılaştırmalarında rakiplerini dışlayacak şekilde öne çıkması iddiasına yönelik Türkiye Rekabet Kurumu tarafından yürütülen soruşturma tamamlanmıştır.
8 Nisan 2021 tarihinde gerçekleşen Rekabet Kurumu toplantısında yapılan incelemeler sonucunda, Google’ın genel arama hizmetleri pazarında hakim durumda olduğuna karar verilmiştir. Yapılan inceleme ile, Google’ın kendi yerel arama ve konaklama fiyatları karşılaştırmalarında rakiplerine kıyasla daha avantajlı durumda olduğu, rakiplerinin yerel pazara girişine engel olarak rakiplerinin faaliyetini zorlaştırdığı ve yerel arama ve konaklama fiyatları karşılaştırma hizmeti pazarında rekabeti bozduğu anlaşılmıştır.
Bu kapsamda, Google Reklamcılık ve Pazarlama Ltd. Şti., Google International LLC, Google LLC, Google Ireland Limited ve Alphabet Inc.’e müteselsilen 296.084.899,49-TL idari para cezası verilmiştir.
İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik’te Değişiklik Yapıldı
17 Nisan 2021 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan “İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” uyarınca bazı işyerleri için ek düzenlemeler gelmiş; bazı düzenlemelerde ise değişikliğe gidilmiştir.
Bu itibarla, bir işyerinin devri halinde, yeni işletmeci adına ruhsat düzenlenebilmesi için ruhsat dosyasındaki bilgi, belgeler ve iş yeri fiziki durumu bu Yönetmelik uyarınca düzenlenen hükümlere aykırı olmamalıdır. Ayrıca, karayolu kenarındaki işyerleri için karayolu trafik güvenliğinin sağlanmış olmasının yanı sıra, geçiş yolu izin belgesinin alınmış olma şartı da aranmaktadır.
Alkol ve nargilelik tütün mamulü sunumu yapılan işyerlerinde ruhsatlar, bu ürünlerin satışı ve sunumu için gerekli uygunluk belgelerinin yetkili idareye gösterilmesi halinde kesinleşebilecektir. Sirk, lunapark, park gibi alanlarda bulunan ekipman ve makinelerin kontrolleri ise yine bu Yönetmelik uyarınca ayda 2 defadan az olmamak üzere düzenli olarak yapılmalıdır.
Ödemelerde Kripto Varlıkların Kullanımı Yasaklandı
Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası tarafından hazırlanan Ödemelerde Kripto Varlıkların Kullanılmamasına Dair Yönetmelik, 16 Nisan 2021 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. 30 Nisan 2021 tarihinde yürürlüğe girecek olan Yönetmelik uyarınca, kripto varlıkların, ödemelerde doğrudan veya dolaylı şekilde kullanılamayacağı öngörülmüştür.
Bunun yanı sıra, kripto varlıkların ödemelerde doğrudan veya dolaylı şekilde kullanılmasına yönelik hizmet sunulamayacağı, ödeme hizmeti sağlayıcılarının, ödeme hizmetlerinin sunulmasında ve elektronik para ihracında kripto varlıkların doğrudan veya dolaylı olarak kullanılacağı bir şekilde iş modelleri geliştiremeyeceği ve bu tür iş modellerine ilişkin herhangi bir hizmet sunamayacağı da düzenlenmiştir. Ayrıca ödeme ve elektronik para kuruluşların, kripto varlıklara ilişkin alım satım, saklama, transfer veya ihraç hizmeti sunan platformlara veya bu platformlardan yapılacak fon aktarımlarına aracılık etmesi de yasaklanmıştır.
LinkedIn, 500 Milyon Kullanıcının Bilgilerinin Sızdırılması Hakkında Bir Açıklama Yaptı
“Bir bilgisayar korsanı forumunda 500 Milyon kullanıcının paylaşılan verilerinin LinkedIn’den alındığı açıklanmıştı. Cyber News’e göre, LinkedIn kullanıcılarının adından e-posta adreslerine kadar birçok verisi bu forumda görünür durumdadır.
LinkedIn konuyla ilgili olarak yaptığı açıklamada, yaptıkları araştırma sonucunda paylaşılan bilgilerin sadece kendi şirketlerinden değil, birçok farklı internet sitelerinden de alınmış olduğu belirtti. Bununla beraber, foruma satılan kullanıcı verilerinin “özel üye hesap verisi” olmadığı; bu verilerin bir kullanıcının genel sayfasında görülebilecek veriler olduğu savunuluyor.
LinkedIn yaptığı açıklama doğrultusunda, paylaşılan kullanıcı verilerinin “veri ihlali” kapsamına girmediğini de belirtilmektedir. Ancak, yapılan açıklamada hangi LinkedIn kullanıcılarının verilerinin sızdırıldığı paylaşılmamış; ilgili kullanıcılara bu konuda bir bildirim yapılıp yapılmayacağına da yer verilmemiştir.
Çin’den Alibaba’ya 2,8 Milyar Dolarlık Tekelleşme Cezası!
Çinli e-ticaret şirketi Alibaba’ya tekelleşme karşıtı yasayı ihlal ettiği gerekçesiyle 2.8 milyar dolar para cezası verilmiştir. Rekabet soruşturması kapsamında kesilen ceza, Alibaba’nın 2019 yılında Çin’de elde ettiği cironun yaklaşık %4’üne denk gelmektedir ve bu alanda Çin’de verilen en yüksek ceza olmuştur.
Çin Devlet Piyasa Düzenleme İdaresi (SAMR) tarafından yapılan açıklamada, Alibaba’nın rekabeti sınırladığı ve malların serbest dolaşımını engelleyerek piyasadaki hakim konumunu kötüye kullandığı belirtilmiştir. Çin, büyük teknoloji şirketlerinin tekelci uygulamalarının önüne geçmek için yeni düzenlemeleri, 8 Şubat 2021 tarihinde yürürlüğe koymuştu.
Küresel Dijital Bankacılık Yatırım Raporu’nda Öne Çıkan Başlıklar
“Challenger Insider” tarafından hazırlanan “Küresel Dijital Bankacılık Yatırım Raporu” açıklandı. Buna göre 2021’in ilk çeyreğinde, kullanımı giderek daha yaygın hale gelen dijital bankalara yapılan toplam yatırım miktarı 3.7 milyar doları aştı. Raporda en dikkat çeken nokta ise sadece Mart ayında yapılan yatırımın 2 milyar doların üstünde olmasıdır. Bunun nedeni olarak da aşılama oranlarındaki artış ve pandemiye ilişkin normalleşme adımları gösteriliyor.
Dünya genelinde toplam 42 dijital banka yatırım almakla birlikte, yatırımlar en çok ABD, İngiltere ve Meksika’da gerçekleşti. Ayrıca rapora göre, dijital bankacılıkta rekabetin en yüksek olduğu pazar ABD olarak belirlendi. Asya pazarı ise dijital bankacılık lisans dağıtımında dünyada ilk sıralarda yer alıyor. Bu itibarla, Asya’nın yüksek nüfusu sayesinde sıralamada kısa zamanda yükseleceği bekleniyor. Türkiye’de ise dijital bankacılık lisans çalışmaları bu yıl tamamlanacak. Rapora göre yakın gelecekte Türkiye’de dijital bağımsız bankalar görülebilir.
Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Kanunu Resmi Gazete’de Yayımlanmıştır
Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Kanunu 17 Nisan 2021 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanmış ve yürürlüğe girmiştir. Kanun, ilk defa veya yeniden memuriyete ya da kamu görevine atanacaklar için yapılacak güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasında kullanılacak kişisel veriler ile ilgili önemli düzenlemeler içermektedir.
Buna göre, kişinin güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması kapsamında işlenen kişisel verilerinin güncel ve doğru olması, işlendiği amaçla bağlantılı ve sınırlı olarak kullanılması şarttır. Bu kanun kapsamında elde edilen veriler, işlenme amacının ortadan kalkması hâlinde veya her durumda 2 yılın sonunda silinmeli ve yok edilmelidir. İstihbari faaliyete konu olmayan kişisel veriler ise yine ilgili Kanun uyarınca, elde edilmesinden itibaren 2 yılın geçmesiyle yok edilecektir. Ancak bu kanun kapsamında yapılan işlemlere karşı dava açılmış ise işlenen kişisel veriler, ilgili karar kesinleşmeden silinip yok edilemeyecektir.
Türkiye’de Tahmini Medya ve Reklam Yatırımları Raporu: 2020 Yılı Verileri
Bağımsız danışmanlık şirketi Deloitte tarafından hazırlanan “Türkiye’de Tahmini Medya ve Reklam Yatırımları Raporu”na göre, 2020 yılında toplam medya yatırımları 13 milyar 976 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Yine bu dönemde toplam reklam ve medya yatırımlarının tutarı ise 17 milyar 469 milyon TL olmuştur.
Türkiye’de dijital reklam yatırımları, ilk 6 ayda 3 milyar 479 milyon TL olarak açıklanmıştı. 2020 yılında reklam yatırımlarını en çok artıran sektörler; perakende, sağlık-medikal ve ev temizlik ürünleri olmuştur. 2019 yılı ile karşılaştırıldığında 2020 yılında dijital mecralarda %39 büyüme ile birlikte, toplam 7 milyar 528 milyon TL’lik yatırım gerçekleştirilmiştir.
2020 yılında dijital medya yatırımları içerisinde en çok büyüme ise mobil platformlarda gerçekleşmiştir. Buna göre, mobil platformların dijital medya yatırımları içerisindeki payı %70, bu platformlara yapılan yatırım ise 5 milyar 261 milyon TL olarak gerçekleşmiştir.
Türkiye’de E-ticaretin 4 yıl İçinde 2.3 Katına Çıkması Bekleniyor
Türkiye’nin önde gelen e-ticaret platformu Hepsiburada, Deloitte ile beraber pandemi döneminde Türkiye’de e-ticaret ekosistemini değerlendiren bir araştırma yürüttü. Bu araştırma uyarınca, küresel e-ticaret hacminin 2025 yılında 4,4 trilyon dolar seviyesine ulaşması beklenirken, e-ticaretin toplam perakende içindeki payının yüzde 20,8’e yükseleceği tahmin ediliyor.
Bilindiğii üzere, pandemi ile birlikte online alışveriş oldukça yaygın hale geldi. Tüketiciler ise online alışverişe olan bu eğilimin pandemi sonrasında da devam edeceğini; aşı sonrasında dahi eski alışveriş alışkanlıklarına dönmeyecekleri belirtiyor. Araştırmanın en dikkat çekici sonuçlarından biri ise e-ticaretin Türkiye’deki artışı oldu.
Buna göre, 2020-2024 yılları arasındaki büyüme tahminleri incelendiğinde Türkiye’de e-ticaretin her yıl ortalama yüzde 23,7 oranında büyüyerek 4 yılda 2,3 katına çıkması bekleniyor. 2020 yılında Türkiye’de e-ticaret pandeminin de etkisiyle 226 milyar TL büyüklüğe ulaşmış ve yüzde 66 oranında büyüme göstermişti.
İnternet Alan Adları Yönetmeliği’nde Değişiklik Yapılmıştır
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından hazırlanan İnternet Alan Adları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik, 20 Nisan 2021 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Yapılan değişikliklerle birlikte, alan adı tahsislerinde yaşanan ihtilaflarda alternatif Uyuşmazlık Çözüm Hizmet Sağlayıcı (UÇHS) belirlenmesine ilişkin düzenlemeye gidilmiştir. Buna göre, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK), internet alan adlarına yönelik pazar koşulları ve uyuşmazlık sayıları gibi hususları dikkate alarak UÇHS sayısına sınır getirebilecektir.
Değişiklik Yönetmeliği ile düzenlenen bazı önemli hususlar ise şu şekildedir;
- Son kullanıcılara alan tahsisi yapan şirketler olan kayıt kuruluşlarına, TRABİS olarak adlandırılan “.tr” ağ bilgi sistemine entegre olan sistemlerini ve yedeklerini Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde bulundurma yükümlülüğü getirilmiştir.
- Kayıtlı elektronik posta hizmet sağlayıcılarının kullandığı “.kep.tr” uzantısı ikinci seviye alan adları listesine eklenmiştir.
- Kayıt kuruluşları ve uyuşmazlık çözüm hizmet sağlayıcılara gerekli durumlarda yaptırımların uygulanması hususu düzenlenmiştir.
- Belgeli tahsis edilen alt alan adları için başvuru esnasında sunulan bilgi ve/veya belgelerin geçerliliğini yitirdiğinin tespit edilmesi durumunda, BTK tarafından ilgili alan adı tahsisi iptal edilebilecektir.
- Yeniden tahsise açılan alan adları için başvuru talebi alınamayacağına ilişkin süre zarfı, 3 aydan 2 aya indirilmiştir.
HAFTANIN SÖZÜ
“ Değişim bir tehdit değil, fırsattır. Hayatta kalmak hedef değil, hayatınızı değiştirecek bir başarıdır.”
– Seth Godin
